قرآن كريم هدايت جامعه را از افراد خانواده ‏آغاز مي کند؛ زيرا جامعه را قوم و قبيله و عشيره و گروه مي‏سازد و هر يك از اين ها نيز از كانون خانواده و افراد آن سرچشمه مي‏گيرد. خطاب‏ها و احكام قرآن كريم نخست متوجّه تك‏تك مردم است و همه آنها را به سوي صراط مستقيم هدايت مي‏كند.( سوره نحل، آيه 96) سپس دستورهاي نوراني خود را متوجّه خانواده كرده، روابط عاطفي و معنوي ميان همسران و والدين و فرزندان را بيان مي‏كند.

همچنین خلقت هر يك از همسران را از نشانه ‏هاي خدا دانسته، زن را آرامش ‏بخش مرد مي‏شمرد و اساس خانواده را بر محور مودّت عاقلانه و رحمت عطوفانه استوار مي‏داند؛ (و من آياته أن خلق لكم من أنفسكم أزواجاً لتسكنوا إليها و جعل بينكم مودّة و رحمة؛ سوره روم /21) که در آن زن به عنوان پايه سكون و آرامش معرفي شده؛

چنان‌كه اصل در تشكيل خانواده از لحاظ مديريت و تأمين هزينه و تعهد كارهاي اجرايي و سرپرستي و دفاع از حوزه تدبير خانواده مرد است؛ مطلب دوم نيازي به اثبات ندارد، زيرا شواهد قرآني مانند (الرجال قوّامون علي‌النساء) و… بر اين امر گواهي مي‌دهد و سيره رايجه مسلمين نيز آن را تأييد مي‌كند؛ عمده اثبات مطلب اول است.

از اينرو چون تحليل عميق هر مطلب مرهون تبيين مبادي تصوري آن است؛ چنان‌كه در گرو پذيرش مبادي تصديقي آن است، تأكيد بر اين نكته را لازم مي‌داند كه يكي از مهم‌ترين مبادي تصوري مسئله فوق، تمايز بين رسيدن زوجه به حقوق مادي از يک سو و رسيدن به حقوق معنوي از سوي ديگر است، تا اساس خانواده بر محور دوستي انساني و عقلي تأمين گردد، نه بر مدار شهوت جنسي، و نقش زن به عنوان مظهر جمال الهي در چهره انسان روشن شود، نه به عنوان عامل رفع شهوت به صورت يك جنس ماده.

آنچه در اين مسئله مهم است، توجه به اين نكته است كه اصول قرآني که در آيه 21 سوره روم موجود است؛ چه ارتباطي با حقوق معنوي زوجه داشته و چگونه منجر به استحکام نظام خانواده خواهد شد؟

که البته اگر عنوان زن با تعبير زوج مطرح شده، قهراً مرد به عنوان شوهر از آيه استفاده مي‌شود و ضمير مذكّر (ليسكن) به مرد برمي‌گردد؛ يعني مرد بدون آفرينش زن، سَكينت و آرامش ندارد و نيازمند به انيس است و نتيجه منشأ گرايش مرد به زن و آرميدن مرد در سايه انس به زن، همانا مودت و رحمتي است كه خداوند بين آنها قرار داده و اين مودت الهي و رحمت خدايي، غير از گرايش غريزي نر و ماده است كه در حيوان‌ها هم موجود است، و در قرآن كريم از گرايش شهواني حيوان‌ها به عنوان آيه الهي ياد نشده و روي آن اصراري ديده نمي‌شود.

آنچه در حديث زرارة از حضرت امام صادق (عليه‌السلام) رسيده نيز همين معنا را تأييد مي‌نمايد كه اصالت در گرايش مرد به زن، همان محبّت الهي است، زيرا مسئله شهوت جنسي، بعد از انس انساني حضرت آدم به حوا به او داده‏شد و در مرتبه قبلي كه سخن از مهر قلبي است، سخن از غريزه شهوي اصلاً مطرح نبوده و نيست.

از اين رهگذر، زن محبوب رسول اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم)واقع شده است كه فرمود: «حبّب الي من دنياكم النّساء و الطّيب و جعل قرّة عيني في الصّلاةو حضرت امام صادق (عليه‌السلام) فرموده است: «أكثر الخير في‌النّساء».

در ادامه  سعي و تلاش به اين سو متوجه شده، که به طور کل رابطه حقوق معنوي زوجه با آيه 21 سوره روم، بررسي شده و جهاز و جهات برقراري سکينه و مودت و رحمت اثبات شود؛ تا رشد اخلاقي و پويايي معنوي زندگي ايده آل در حيطه ي وحياني معلوم گشته و به منصه ظهور و بروز رسد؛ تا در نهايت زندگي مطلوب و مرضي شارع متعال، براي ما معلوم شود.