همسران ديگر پيامبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم ، اسوه هاي بانوان
به دليل اينکه همسران رسول گرامي اسلام،جزئي از خانواده رهبران ديني محسوب مي شدند ،بايد بيشتر مراقب رفتار خويش مي بودند ،با توجه به اين مهم، خداوند در اولويت اول در چند آيه از قرآن مجيد ، ابتدا آن ها را مورد خطاب قرار مي دهد؛ حال به بررسي اين آياتي مي پردازيم:
1- لزوم پرهيز از نشان دادن زينت و آرايش به اغيار
در قرآن کريم خداوند خطاب به همسران پيغمبر مي فرمايد:« وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولي» همچون زمان جاهليّت نخستين خود آرايي نكنيد (و در ميان مردم ظاهر نشويد)
در تفسير اين آيه آمده است: يعني بيرون نيائيد بنا بر عادت زنان جاهليت نخستين و زر و زيور خود را ظاهر نكنيد چنانچه زنان جاهليت ميكردند.
مفسرين ديگري گويند: تبرّج به معناي تبختر و خودنمايي در راه رفتن است. و نيز تبرّج اينست كه روسري خود را بر سرش اندازد ولي آن را نبندد كه گلوبند و گوشوارهاش مستور دارد، پس اينها ظاهر گردد.
در روايات اسلامي نيز در موارد متعددي زن از اظهار زينت و آرايش براي غير شوهر نهي شده است.
2-لزوم رعايت پوشش مناسب در برابر نامحرم
«يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنينَ يُدْنينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلاَبِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْني أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً»
اي پيامبر به همسران و دختران خود و زنان مؤمنان بگو كه خويشتن را با چادرهاي خود بپوشانند كه اين كار، براي اين كه در عفّت شناخته شوند تا مورد آزار قرار نگيرند، بهتر است و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است.
كلمه «جلابيب» جمع جلباب است، و آن جامهاي است سرتاسري كه تمامي بدن را ميپوشاند، و يا روسري مخصوصي است كه صورت و سر را ساتر ميشود، و منظور از جمله” پيش بكشند مقداري از جلباب خود را"، اين است كه آن را طوري بپوشند كه زير گلو و سينههايشان در انظار ناظرين پيدا نباشد.
«ذلِكَ أَدْني أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ»يعني پوشاندن همه بدن به شناخته شدن به اينكه اهل عفت و حجاب و صلاح و سدادند نزديكتر است، در نتيجه وقتي به اين عنوان شناخته شدند، ديگر اذيت نميشوند، يعني اهل فسق و فجور متعرض آنان نميگردند.
3-نهي از نازک کردن صدا هنگام سخن گفتن با مرد اجنبي
يا نِساءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذي
في قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفاً
اي همسران پيامبر! شما همچون يكي از زنان معمولي نيستيد اگر تقوي پيشه كنيد، بنا بر اين به گونهاي هوس انگيز سخن نگوييد تا بيمار دلان (در بند هوا و هوس) به شما طمع كنند و سخن شايسته بگوييد.
اين آيه برابري زنان پيغمبر با ساير زنان را نفي ميكند، و ميفرمايد: شما با ساير زنان برابر نيستيد اگر تقوي به خرج دهيد، و مقام آنها را به همان شرطي كه گفته شد بالا ميبرد، آن گاه از پارهاي از كارها نهي، و به پارهاي از كارها امر ميكند، امر و نهي كه متفرع بر برابر نبودن آنان با ساير زنان است، چون بعد از آنكه ميفرمايد شما مثل ساير زنان نيستيد، با كلمه” فاء- پس” آن امر و نهي را متفرع بر آن نموده، فرموده، پس در سخن خضوع نكنيد، (و چونساير زنان آهنگ صدا را فريبنده نسازيد)، و در خانههاي خود بنشينيد، و كرشمه و ناز مكنيد …، با اينكه اين امور بين زنان پيغمبر و ساير زنان مشترك است.
پس از اينجا ميفهميم كه آوردن جمله« شما مثل ساير زنان نيستيد» براي تاكيد است، و ميخواهد اين تكاليف را بر آنان تاكيد كند، و گويا ميفرمايد شما چون مثل ديگران نيستيد، واجب است در امتثال اين تكاليف كوشش و رعايت بيشتري بكنيد، و در دين خدا بيشتر از ساير زنان احتياط به خرج دهيد. دليل بر اين است كه تكليف همسران آن جناب سختتر و شديدتر است.
اينك در اين جمله ايشان را از خضوع در كلام نهي ميكند، و خضوع در كلام به معناي اين است كه در برابر مردان آهنگ سخن گفتن را نازك و لطيف كنند، تا دل او را دچار ريبه، و خيالهاي شيطاني نموده، شهوتش را بر انگيزانند، و در نتيجه آن مردي كه در دل بيمار است به طمع بيفتد، و منظور از بيماري دل، نداشتن نيروي ايمان است، آن نيرويي كه آدمي را از ميل به سوي شهوات باز ميدارد.
«وَ قُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفاً»يعني سخن معمول و مستقيم بگوييد، سخني كه شرع و عرف اسلامي (نه هر عرفي) آن را پسنديده دارد، و آن سخني است كه تنها مدلول خود را برساند، (نه اينكه كرشمه و ناز را بر آن اضافه كني، تا شنونده علاوه بر درك مدلول آن دچار ريبه هم بشود).
4-داشتن وقار و متانت هنگام راه رفتن
از جمله موارد ديگري که زنان مؤمن هنگام ورود به اجتماع ملزم به رعايت آن هستند وقار و سنگيني در رفتار و حرکات است که در سوره ي مبارکه ي نور به آن اشاره شده است: وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ
و نيز زنان، هنگام راه رفتن پاهاي خود را به زمين نزنند تا زينت پنهانيشان دانسته شود. و همگي به سوي خدا بازگشت كنيد اي اهل ايمان به اميد اين كه رستگار شويد.
در اين آيه ي شريفه خداوند به زنان مؤمن دستور مي دهد،پاهاي خود را محكم به زمين نزنند تا صداي زيورآلاتشان از قبيل خلخال و گوشواره و دستبند به صدا در نيايد.