«تحقيق ها نشان مي دهد که انسان ها بيشتر محصول ساختار طبيعي خود هستند تا قرباني الگوهاي کليشه اي اجتماعي»(محمد،حکیمی، کتاب زن،همان،ص 84)
لذا يکي از روانشناسان مي نويسد: «ازحکيمي پرسيدند: ازچه زماني تربيت را بايد آغازکرد؟درپاسخ گفت: از بيست سال قبل ازتولد و اگر به نتيجه ي لازم نرسيديد، معلوم مي شود که بايد زودترازآن شروع مي شده است(زیبایی نژاد ،محمدرضا ، هویت ونقش های جنسیتی (مجموعه مقالاتنقش های جنسیتی از دیدگاه اسلام با نگاهی به علوم اجتماعی)،ص54-55)»
…..
تفاوت در قدرت جسمي با مردان و نيز اقتضائات نقش هاي مادري(احادیث پر شماری به نقش های برتر زنان چون مادری و همسری اشاره کرده اند: محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه،ج14، ص 123-115) همچون:
بارداري، زايمان و شير دهي که در نخستين سال هاي زندگي کودک، با ترشح هورمون پرولاکتين(محمد،حکیمی، کتاب زن،تهران، امیرکبیر، ص 101-102) در دوران بارداري، زنان را آماده ايفاي وظايف مهم مادري و حمايت و مراقبت از نوزاد مي کند، که اين خود نمايانگر نقش مراقبت گرايانه ي مادران مي باشد…….
بی شک او به همه مصیبت‌هایی که در روز عاشورا امام حسین(علیه السلام) به چشم دید، دچار شد و افزون بر آن او مصیبت از دست دادن امام حسین(علیه السلام) را نیز لمس کرد. اما در ورای این مصیبت‌ها او وظایفی داشت.
نخستین آن‌ها پاسداری از عزت امام حسین(علیه السلام) و نمایاندن او به عنوان مظهر قدرت است، نه این‌که آن را ناتوان، ترسو و ضعیف نشان دهد. چنان که پیش از این گفته‌ام، امام حسین(علیه السلام) با فداکاری‌های گوناگون یارانش و با آماده ساختن زن‌ها، به خصوص حضرت زینب(س)، برای رویارویی با این مصیبت‌ها، زمینه را برای این مسأله فراهم کرد، تا در چهره آنان نشانی از ناتوانی و خواری نمایان نشود و فریاد و ناله و شیون نکنند.
زنان غیر هاشمی حاضر در واقعه کربلا:
1. کَبْشه، مولاة امام حسین «علیه السلام»
کنیه اش ام سلیمان است. کنیز امام حسین «علیه السلام» که آن حضرت وی را هزار درهم خرید و در خانه ام اسحق (مادر فاطمه صغری) همسر امام، خدمت می کرد. سپس با ابو رزین ازدواج کرد و سلیمان از او به دنیا آمد. سلیمان غلام امام حسین «علیه السلام» بود. سلیمان پیک امام حسین به سوی رؤسا و اشراف بصره بود که عبید الله بن زیاد دستور داد گردنش را بزنند. سلیمان همان است که در زیارت ناحیه مقدسه نامش آمده است. ام سلیمان به همراه مولایش امام حسین «علیه السلام» راهی کربلا شد. همسرش نیز از اصحاب امام حسن «علیه السلام» بود. ام سلیمان زنی عالم، فاضل و نیکوکار بود که همراه مولایش امام حسین «علیه السلام» راهی کربلا شد و جزو اسیران واقعه عاشورا گردید. وی تمام مصایب را در راه خدا تحمل کرد.
2. فُکهیه:
زوجه عبد الله بن اریقط بود. وی در خانه رُباب، همسر امام حسین «علیه السلام» خدمت می کرد. از عبد الله فرزند پسری آورد به نام قارب که در کربلا به شهادت رسید. فکهیه نیز همراه رباب در زمین کربلا به سلک اسیران به شام رفت.
◄نقش رباب در نهضت حسینی
در واقعه کربلا تنها زنی که از همسران امام با ایشان همراه بودند، رباب است، او گام به گام سیدالشهداء حرکت می کرد.
این بانوی باوفا به همراه همسرش به کربلا رفت و پس از داغ های بسیاری که دید به اسارت به سوی کوفه و شام برده شد و از آنجا به همراه کاروان اسیران به مدینه بازگشت و در تنهایی یک سال بدون همسرش زندگی کرد.
◄نقش ام الکلثوم:
اهل كوفه به كودكانى كه در ميان محمل‌ها بودند خرما و نان و گردو ميدادند. ولى ام كلثوم بر آنان فرياد زد و فرمود: يا اهل الكوفة ان الصدقة علينا حرام يعنى اى اهل كوفه صدقه بر ما حرام است. بعدا آن بانو آن نان و خرماها را از دست و دهان كودكان ميگرفت و بروى زمين مي ريخت.
